Ana içeriğe atla

Dağılım Grafikleri Nelerdir?

 Bir Dağılım (XY) Grafiği, iki veri kümesi arasındaki ilişkiyi gösteren noktalara sahiptir.


Bu örnekte, her nokta bir kişinin ağırlığına karşı boyunu gösterir.

 

Örnek:

Yerel dondurma dükkânı, o gün öğlen sıcaklığına karşı ne kadar dondurma sattıklarını takip ediyor. İşte son 12 gündeki rakamları:

 

 

Aynı verilerin dağılım grafiği hali:

 

Böylece sıcak havanın daha fazla satışa yol açtığını görmek artık daha kolay, ancak veriler arasındaki ilişki mükemmel değil.

 

Trend Çizgisi

Ayrıca dağılım grafiğimize bir "En Uygun Çizgi" ("Trend Çizgisi" olarak da adlandırılır) çizebiliriz:



Çizginin tüm noktalara mümkün olduğunca yakın olması gerekmektedir. Ayrıca nokta sayısı arttıkça trend çizgisinin doğruluğu da artar.

 

Örnek: Deniz Seviyesinin Yükselişi

 

Deniz Seviyesinin Yükselişinin Dağılım Grafiği:


 

Trend Çizgisi:


 

İnterpolasyon ve Ekstrapolasyon

İnterpolasyon, setteki verilerden yola çıkarak, aynı veri kümesinin içinde yeni değerler elde etmektir.



Burada 21 °C'deki satışları tahmin etmek için doğrusal interpolasyon kullanılmaktadır.

 

Ekstrapolasyon, veri noktaları kümemizin dışında bir değer bulduğumuz yerdir.


Satışları 29 °C'de (sahip olduğumuz herhangi bir değerden daha yüksek olan) tahmin etmek için doğrusal ekstrapolasyon kullanılmaktadır.

Dikkat: Ekstrapolasyon, interpolasyon’a göre daha yanıltıcı sonuçlar verebilir, bunun nedeni ekstrapolasyonun veri kümesinin dışındaki bir değeri vermesi ve ilgili bölgeye ait hiç verinin bulunmamasıdır.

 

Bir grafik kullanmanın yanı sıra formül oluşturmak da mümkündür.

 

Örnek: Düz Doğru Denklemi

Yukarıdaki grafikten iki noktadan bir düz çizgi denklemi tahmin edebiliriz.

Doğru üzerinde gerçek değerlere yakın iki nokta tahmin edelim: (12°, 180$) ve (25°, 610$)

İlk önce eğimi bulun:



Şimdi eğim ve noktayı ekleyelim, nokta-eğim formülü:


Şimdi bu denklemi 21°'de bir satış değerini enterpolasyon yapmak için kullanabiliriz.

y = 33×21 ° − 216 = 477$

 

Ve 29°'de bir satış değeri tahmin etmek için.

y = 33×29° − 216 = 741$

 

Değerler grafikte elde ettiğimize yakın. Ancak bu, daha fazla (veya daha az) doğru oldukları anlamına gelmez. Hepsi sadece tahmindir.

 

Korelasyon

İki veri kümesi birbirine güçlü bir şekilde bağlandığında, bunların Yüksek Korelasyona sahip olduklarını söyleriz.


 

Negatif korelasyon

Negatif korelasyon olması halinde bir değeri diğer değer arttıkça düşer.

 

Örnek: Doğum Oranı ve Gelir

 

Doğum oranı daha zengin ülkelerde daha düşük olma eğilimindedir.

Aşağıda yaklaşık 100 farklı ülke için bir dağılım grafiği verilmiştir.

 


Aşağıda bir negatif korelasyon örneği verilmiştir.




Kaynakça

Pierce, Rod. (10 Jul 2017). "Scatter (XY) Plots". Math Is Fun. Retrieved 10 Jan 2022 from http://www.mathsisfun.com/


Yorumlar